Analiza porównawcza (tzw. benchmarking study) jest skutecznym narzędziem potwierdzającym rynkowy charakter rozliczeń w toku ewentualnej kontroli podatkowej. Warto ją przeprowadzić, mimo braku obowiązku, bo pomaga ona dowieźć, że cena w transakcji z podmiotami powiązanymi została ustalona na warunkach rynkowych.

 

W ramach prowadzonych od dłuższego czasu działań, mających na celu uszczelnianie systemu podatkowego, administracja skarbowa skupia coraz większą uwagę na zagadnieniu cen transferowych. Przejawem tego jest szereg działań obejmujących m. in. kolejne propozycje zmian regulacji dotyczących cen transferowych, aktywność Ministerstwa Finansów przejawiająca się w postaci wydawanych komunikatów, wyjaśnień i interpretacji ogólnych do istniejących regulacji oraz specjalizacja pracowników organów podatkowych w tematyce cen transferowych. 

 

Równolegle prowadzony jest bardzo aktywnie dialog pomiędzy administracją skarbową a doradcami i podatnikami. Najlepszy przykład to Forum Cen Transferowych, które Ministerstwo Finansów zorganizowało 12 kwietnia. Mając to na uwadze można wnioskować, że kontrole cen transferowych przeprowadzane w najbliższych czasie będą charakteryzowały się dużą skrupulatnością, ale i fachowością. Ciekawe, czy podatnicy rzeczywiście będą mogli liczyć na wytyczne i stałą informację z Ministerstwa Finansów?

 

Podstawowym narzędziem ochronnym w toku ewentualnej kontroli podatkowej jest dokumentacja cen transferowych, która co do zasady szczegółowo powinna opisywać charakter i przebieg transakcji oraz sposób ustalania cen. Dokumentacja ta chroni przed zastosowaniem stawki sankcyjnej w przypadku doszacowania dochodu podatnika, przy czym nie zawsze potwierdza rynkowy charakter ceny ustalonej przez strony transakcji. W konsekwencji dokumentacja ta nie chroni podatnika przed doszacowaniem dochodu, gdy w toku ewentualnej kontroli organy podatkowe dowiodą, że cena w transakcji zrealizowanej pomiędzy podmiotami powiązanymi została ustalona na warunkach odbiegających od tych, na które zgodziłyby się podmioty niezależne.

 

Pomocnym działaniem mającym na celu potwierdzenie, że cena w transakcji z podmiotami powiązanymi została ustalona na warunkach rynkowych jest przygotowanie przez podatnika analizy porównawczej, nawet pomimo braku obowiązku jej przygotowania przez mniejsze podmioty. W przypadku przedłożenia takiej analizy w toku kontroli podatkowej organy kontrolne będą musiały się do takiej analizy odnieść, ewentualnie ją zakwestionować i przedstawić własną. Bez wątpienia daje to podatnikowi większe pole do dyskusji w ramach postępowania kontrolnego. Dyskusja taka, według deklaracji władz skarbowych, jest jak najbardziej możliwa.

 

Analiza taka może być również pomocna w sytuacji, gdy okaże się, że cena w transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi odbiega od cen stosowanych przez podmioty niezależne w podobnych transakcjach. W takiej sytuacji podatnik na podstawie wniosków z przeprowadzonej analizy porównawczej, jeszcze przed wszczęciem kontroli podatkowej, może dokonać korekty rozliczeń w transakcjach powiązanych, lub też np. przygotować argumentację dotyczącą unikalności swojej transakcji. 

 

Paweł Sitnik

Analityk InfoCredit

ekspert ds. cen transferowych